CİNSEL İSTİSMARI PSİKOLOJİK AÇIDAN ELE ALIRSAK
Uzman Psikolog Pınar Mermer anlatıyor
- Cinsellik ülkemizde bir tabu,bilgi eksikliği ise istismarı tetikliyor.
Bazı yönden yeteri kadar bilgilendirilmeyen -yetişkin/çocuk her ne yaşta olursa olsun- kişi istismara daha çok maruz kalıyor.Oysa cinsel kimlik tanıma çok küçük yaşlarda başlıyor.Şunu unutmamalıyız ki bir şeyi ne kadar engellersek o kadar ilgi çekici olur.
Peki böyle bir durumda ne yapacağız?
Çocuğumuza bedeninin ona ait ve özel olduğunu öğretmeli."Senin bedenin özel,sen değerlisin!" mesajı vererek bu davranışını toplum içinde yapmaması gerektiğini anlatmalıyız.
Peki böyle bir durumda ne yapacağız?
Çocuğumuza bedeninin ona ait ve özel olduğunu öğretmeli."Senin bedenin özel,sen değerlisin!" mesajı vererek bu davranışını toplum içinde yapmaması gerektiğini anlatmalıyız.
- Çocuklar cinselliği sorgular!
Çocuklar belli bir yaşa geldiği zaman cinselliği sorgulamaya başlarlar,çevreden gördükleri şeyleri merak ederler,ufak oyunlar oynarlar.Kız çocukları babaları ile evlenmek ister.Ya da anne babanın arasında aynı yatakta yatmak isterler vs.
Bu gibi durumlarda çocuklarımızın kafalarını karıştırmamız gerekiyor.Ne kadar bu hoşumuza da gitse ona yanlış mesaj vermemek en doğrusu.Baba ile evlenilebilir veya baba kız sürekli aynı yatakta yatabilir mesajı vermemek için her zaman oynadığımız küçük oyunlara dikkat etmeliyiz.Belirli bir yaştan sonra sınırlar koymak ve yaşa göre açıklama yapmak çok önemli.
Pınar Mermer'in şiddetle üzerinde durduğu konu "Çocuklarınız size cinsellikle ilgili soru sorduğunda fazla detay vermeyin,sadece sordukları şeyin cevabını verin ve cevaplarınız o yaşın anlayacağı şekilde olsun.
Cinsellikle ilgili sorular hiç beklemediğiniz bir anda karşınıza çıkabilir ve siz ne diyeceğiniz bilemeyebilirsiniz o açıdan cinsellikle ilgili sorulara hazırlıklı olmak adına Pınar Mermer 'in tavsiye ettiği kitaplar bunlar.
- Çocuğunuzun size güvenmesini sağlayın!
Çocuklarımız bize güvenmeli;başlarına bir şey geldiğinde -cinsellik konusunda veya başka bir konuda-ya da merak ettikleri bir şey olduğunda mutlaka ve mutlaka güvenerek soru soracakları bizler olmalıyız.Bu güveni onlara verebilmek için,onların davranışlarını ve sorularını hafife almamalı,onlara bu konuda baskı yapmamalıyız.Onlara her zaman bize soru sorabilecekleri ve başlarına bir şey geldiği zaman ilk olarak bizimle paylaşmaları gerektiği konusunda telkinlerde bulunmalı bu durumu yaklaşımlarımızla da desteklemeliyiz.
Ve gelelim esas konuya .....
- Cinsel istismar nedir,etkileri nelerdir?
Cinsel istismar:Bir kişinin sizin rızanız olmadan size her anlamda cinsel içerikli sayılabilecek veya cinsel içerikli olan davranışta bulunmasıdır.
Cinsel istismar etkileri ;
*Özgüveni zedeler.
*Ruhsal yaralar açar.
*Travma yaratır.
*Hayatın tehlike altında olduğu hissedilir.
*Kişi kendini çaresiz hisseder.
*Kişi kendini değersiz hisseder.
*Kişi sağlıklı seçimler yapamaz kendine ve karşısındakine zarar verecek ilişkilere girebilir.
- Kimler cinsel istismarda bulunur?
Geçmişinde cinsel istismara maruz kalanlar ve ruhsal bozukluğu olan kişiler.Ayrıca geçmişte cinsel istismar yaşamış ebeveynin kaygısı çocuğa yansır ve çocuğu sırf bu sebepten dolayı istismara uğramaya ya da istismarı gerçekleştirmeye yatkın olur.Bazen zihnimiz bize oyun oynar ve yaşadığı o kötü olayı belleğinden siler.Bu yüzdendir ki bazen cinsel istismara uğrayan kişiler bunu yapan kişi ile görüşmeye devam edebilirler.İnsan zihni yaşananları ne kadar unutursa unutsun insan bedeni asla unutmaz.Bu sebeptendir ki bedenimizin verdiği sinyalleri dikkate almalıyız.
- Kimler risk altında ?
*Ailesinde daha önce bu tarz durumlar olan kişiler
*İçine kapanık kişiler.
*Ebeveynleri boşanmış kişiler.
- Çocuklarınıza karşı davranışlarınız önemli
Uzman Psikolog Pınar Mermer şu konuda da bizleri uyardı:Bazı ebeveynler çocuklarını allayıp pullayıp yarışmalara sokuyorlar,kendi yaşamadıkları bazı duyguları çocukları üzerinden yaşıyorlar.Küçük çocuklarınız bir kadın işvesi ile geziyor çocuklarınıza işve cilve gibi şeyler öğretmeyin,tanımadığı insanlara karşı onları sıcak davranmaları konusunda zorlamayın.Hatta ve hatta çocuklarınızı toplum içinde dudağından öpmeyin ya da onları toplum içinde soymayın.Bu hareketiniz çocuğa bunu annem yapıyor demek ki normal bir şey mesajı verir ki,bu başkaları yaptığında da itiraz etmesini engeller.
- Bir kişinin (yetişkin/çocuk) cinsel istismara uğradığını nasıl anlarız?
Uzman Psikolog Pınar Mermer bu konuda özellikle şunun üzerinde duruyor: Sayacağımız belirtilerden yaşayan çocuklar mutlaka cinsel istismara uğramış demek değildir ama;eğer çocuğunuzda bu gibi durumlar yaşanıyorsa ve bu altından kalkılamayacak duruma geldiyse mutlaka ve mutlaka bir uzmana görünmekte altında istismar yatmıyorsa bile nedeninin araştırılmasında fayda var.
*Çocuğunun uyku ve yeme düzeninde göz görülür değişiklik.
*Tırnak yeme.
*Altına kaçırma.
*Öfke nöbetleri.
*Yalan söyleme.
*Bazı kişilerle bir araya gelmek istememe.
*Korku.
*Uykudan çığlıklarla uyanma.
*Kabuslar.
*İçe kapanma ve aşırı dışa dönüklük.
*Sık değişen duygu durumu.
*Özgüven eksikliği.
*Takıntılar.
*Yoğun suçluluk hissi.
*Anne babaya öfke ve düşmanlık.
*Okuldan kaçma.
Aynı zamanda
*Çocukta açıklanamayan morluk ve kızarıklıklar.
*Nedensiz karın ağrıları.
*Genital bölge ve çevresinde acı,kaşınma,yanma.
*Yürüme ve oturmada zorluk
*İdrar yolu enfeksiyonu
*Sıcak günlerde üstünü çıkarmaktan kaçınma
*Yaşından beklenmeyen cinsel bilgi
*Baştan çıkarmaya yönelik davranışlar
*Yetişkin cinsel ilişki davranışlarını taklit etme
*Bebekleri ve diğer oyuncakları ile yetişkin cinsel ilişki biçimlerinden taklit edici oyunlar
- Çocuğumuzun cinsel istismara uğradığına dair şiddetli şüphe uyandıracak davranışları!
*Her an irkilme,huzursuzluk ve her şeye sıçrama.
*Öpüşme,oral ya da anal cinsel ilişki ifade eden oyunlar oynama,oyuncaklarını bu pozisyonlara sokma.
*Resim çizerken aşırı cinsel detay verme.
*Sadece cinsel organ çizme ya da cinsel ilişki çizme.
*Yaşından beklenmeyen detaylar içeren cinsel bilgi.
*Resim çizerken aşırı cinsel detay verme.
*Sadece cinsel organ çizme ya da cinsel ilişki çizme.
*Yaşından beklenmeyen detaylar içeren cinsel bilgi.
Yineliyorum ki,bu yazılan belirtiler başka bir travmatik deneyimin habercisi olabileceği gibi uzmanların çocuk istismarı konusunda karşılaştığı belirtilerdir.
- Çocuklarımıza cinsel istismara uğramamaları için öğreteceğimiz ilk şey "İYİ DOKUNMA /KÖTÜ DOKUNMA" nedir?
Çocuğunuza özel bölgelerini anlatın veya gösterin. Meme,vajina,penis,popo,dudak vs gibi...Bu bölgelere sadece gerektiği zamanlarda annenin dokunabileceğini,"Bu bölgeler senin özel bölgelerin bunlara kimsenin dokunmasına izin verme,bu iyi dokunma değil!" diyerek ona kötü dokunmanın ne olduğu öğretilmeli.Herhangi bir durumda belirli kişilerin ona yardımcı olmak adına (örneğin kreşte bakıcı ile tuvalete girmek gibi) dokunabileceği ama yinede istemediği bir şekilde o bölgelerine dokunulduğunda dokunan kişiyi "Bu şekilde dokunmandan hoşlanmıyorum!" diyerek uyarması gerektiği çocuğa öğretilmeli.Bunun yanında çocuk,olası bir durum olursa bunu anne ve babasına söylemesi konusunda motive edilmeli
Çocuklarımız iyi dokunmayı da bilmelidir.İyi dokunma:Daha sevgi ve şefkat içerir ve özel bölgelere dokunmayı içermez....
- Çocuklarımızı cinsel istismardan nasıl koruruz?
Etrafımızdaki sinyallere güvenmeliyiz ,güvenmediğimiz insanlara bırakmamak önemli,bunlar akrabada olabilir.Ayrıca çocuklar kuytuda battaniye altında vs gibi değişik şekillerde oynamak isteyebilirler bu noktada iyi gözlem yapmalıyız.10 yaşındaki çocuklar 4 yaşındaki çocuklar ile çadır içinde ya da battaniye altında yalnız kalmak,tuvalete beraber gitmek gibi isteklerden bulunabilirler.Bunlar uygun davranışlar değildir.
*Çocuklarımızla açık ve dürüst bir ilişki kurmak.
*Okuldan veya başka bir yerden geldiğinde gününün nasıl geçtiğini sormak.
*O gün hoşuna gidip gitmeyen herhangi bir şey olup olmadığını sormak.
*Çocuklarımıza iyi dokunma ve kötü dokunma arasındaki farkı öğretmek.
*Güvenmediğimiz kişiler ile yalnız bırakmamak.
*Yaşıtları ile oyun oynamasını sağlamak.
*Oyun zamanlarında arada kontrol etmek.
*Çocuğumuz ne söylerse söylesin ona inanmak.
*İnternetin koruyucu ile kullanımı sağlamak.
Ayrıca çocuğumuzu bu konuda uyarırken "Sen zaten biliyorsundur ama istersen bu gibi durumlara dikkat et olur mu." gibi cümleler kullanıp onları tedirgin etmeden dikkatini çekmeliyiz.
- Çocuğumuz cinsel istismara maruz kalırsa ne yapmalıyız.
*Çocuğumuza güvenmeli asla panik olmamalı,sakinliğimizi korumalıyız.
*Verdiğimiz tepkiler konusunda çok hassas olmalıyız.
*Çocuğun ağzından laf almak adına sorgulamak,çocuğa bunu öğretmek olur ve doğru değildir.
*Bizim baskıcı sorgulamamız çocuğun bunu hafızasına yüklemesine sebep olur.
*Çocuğa yönlendirmeli sorular sormamak gerekir.
*Çocuğa inanmamız gerekir.
*İstismara sebep olduğu iddia edilen kişiye karşı hemen harekete geçmemek gerekir.Çocuk ebeveynin tutumundan dolayı anlattığı şeyleri geri alabilir çünkü çocuklar genelde bu durum karşısında bir tehdit almışlardır ve sonuçlarından korkabilirler.
*Çocuğunuza güvende olduğunu hissettirin,anlattıklarından dolayı kötü bir şey yaşamayacaksın ve güvendesin duygusu hissettirilmelidir.
- Cinsel istismar yaşayan kişilerde görülebilecek durumlar.
*Anoreksia ,bulumia,obezite gibi yeme bozuklukları görülür.Sebebi,şiddetli zayıflayarak veya kilo alarak bedeni sınırlarını aşmak ,bedenimin kontrolü aslında bende mesajı vermek,şehvet uyandırıcı halde olmamak,kadının standart formundan çıkmak,çocukluğa dönmek istemek vb.
*Cinsellikten iğrenir.
*Kimliğini cinsellik üzerinden tanımlar.
*Çok sık cinsellik yaşamak ister.
*Cinsellik asla yaşamak istemez. (vajinismus gibi)
*Cinselliği saldırı olarak görebilir.
*İnsanlarla yakın ilişki kurma konusunda sorunlar yaşar.
*Evliliğinde,ebeveynliğinde ve sosyal yaşamında sorunlar yaşar.
Çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış cinsel istismardır.Çocuk medeni kanunda henüz 18 yaşını aşmamış kişi olarak tanımlanır.Çocuk olgusu da kendi içinde ikiye ayrılır şöyle ki:15 yaşından küçük fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneğine sahip olmayanlar,15-18 yaş arası olup ancak cebir,tehdit,hile ve iradeyi etkileyecek başka bir nedene dayanarak gerçekleştirilen cinsel davranışlara maruz kalanlar.Ayırmanın sebebi şudur ki cezai durum çocuğun yaşına göre de değişiklik gösterir.Aynı zamanda bu failin yanılma durumunu da ortadan kaldırır.
*Evliliğinde,ebeveynliğinde ve sosyal yaşamında sorunlar yaşar.
CİNSEL İSTİSMARI HUKUKİ YOLDAN ELE ALIRSAK.
Avukat Seray Uysal ve Avukat Ebru Arayan anlatıyor:
- Türk Ceza Kanununda cinsel istismar nasıl tanımlanmıştır?
Çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış cinsel istismardır.Çocuk medeni kanunda henüz 18 yaşını aşmamış kişi olarak tanımlanır.Çocuk olgusu da kendi içinde ikiye ayrılır şöyle ki:15 yaşından küçük fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneğine sahip olmayanlar,15-18 yaş arası olup ancak cebir,tehdit,hile ve iradeyi etkileyecek başka bir nedene dayanarak gerçekleştirilen cinsel davranışlara maruz kalanlar.Ayırmanın sebebi şudur ki cezai durum çocuğun yaşına göre de değişiklik gösterir.Aynı zamanda bu failin yanılma durumunu da ortadan kaldırır.
- Kanun koyucu çocuğa istismar durumunu çeşitli yönlerden ele alır.
Ceza kanunda istismara uğrayan çocuklar yaş durumlarına göre ya da fiilin işlenişine göre sınıflandırılır. 15 yaşından önce ve 15-18 yaş arası.
15 yaşını doldurmuş çocukların cinsel davranışlara gösterdikleri rıza geçerli sayılmış ama daha küçüklerin rıza göstermiş olsalar bile sonuçlarını algılama yetileri tam olmadığı düşünülerek farklı şekilde değerlendirmeye tabi tutulmalarına karar verilmiştir.
- Fail kimdir? Mağdur kimdir?
Fail:Kadın,erkek ve çocuk ayrımı yapmaksızın bu suçun işleyenidir.
Mağdur:Erkek ya da kadın suçu maruz kalan kişiye denir.
- Türk Ceza Kanununda istismara verilen ceza durumu Madde 103
1- İstismarın 3 aydan 8 yıla kadar cezası vardır.
2-Cinsel istismarın daha uç boyutta gerçekleşmesi durumunda 8 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
3-Cinsel istismarın üstsoy,2. ya da 3. derece akraba,kan bağı olan yakın kişi,üvey baba,evlat edinen kişi vs gibi koruma ve gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından ya da hizmet ilişkisinin sağlandığı kişi veya kişiler tarafından gerçekleştirilmesi halinde yukarıdaki cezalara ek olarak cezai arttırım söz konusudur.
4-15 yaşını tamamlamamış kişilerde ceza yarı oranında arttırılır.
5-Cinsel istismarda kasten yaralama suçu varsa ayrıca fail kasten yaralama suçuna ilişkin hükümlerde uygulanır.
6-Suçun sonunda mağdurun beden ve ruh sağlığının bozulması halinde 15 yıldan az olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur.
7-Suçun mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölmesi durumunda ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükmolunur.
- Suçun nitelikli halleri
Madde 103'ü okuduğumuzda da anlıyoruz ki suç işleyiş niteliğine göre cezai durum değişiyor.Bu sebepten başımıza geldiği zaman ne yapmamız gerektiğini bilmemiz çok önemli.
- Suçu bildirme zorunluluğu var mıdır?
Doğrudan ve kendiliğinden bildirilmesi dışında tıbbi nedenle yapılan başvurular sırasında da istismar varlığını fark eden hekim veya sağlık personeli TCK madde 280 gereğince bu durumu ilgili makama bildirmekle yükümlüdür.Hatta suçu bildirme zorunluluğu madde 278-279 gereğince vatandaşlar ve kamu görevlileri içinde söz konusudur.
- Şikayete bağlı bir suç mudur?
Çocuğun cinsel istismarı suçu şikayete bağlı değildir.Doğrudan soruşturma ve kovuşturma yapılır ve kamu davası açılır.Dava mağdur tarafından geri çekilse bile kamu davası devam eder.
- Cinsel istismar konusunda hukuki işleyiş nedir?
*Çocuğunuz bu suçun mağduru olması durumunda veya şüpheniz olması durumunda yapılacak ilk şey Cumhuriyet savcılığına ya da kolluk kuvvetlerine ceza muhakemesinin 158. maddesine göre şikayette bulunmaktır.İlgili makamların irtibat numaralarına buradan ulaşabilirsiniz.
*Şikayet üzerine savcılık soruşturmayı yapmak zorundadır.
*Araştırma sonucunda toplanan deliller çerçevesinde,başvurulan ifadelere dayanara, kendi kanaatince ya da kamu adına dava açmak için iddianame hazırlanır;ya ilgili mahkemeye sevk edilir ya da suçun işlendiğine dair yeterli şüphe yoksa,kovuşturmaya yer olmadığına karar verilir.
*Bu sırada mağdur çocukların dinlenmesi sırasında psikoloji,psikiyatri,tıp veya eğitim alanında uzman kişi bulundurulur ve ifade bu kişiler eşliğinde alınır.
*Davanın açılması halinde mağdur ve fail mahkemede tekrar ifade verir.Mağdurun beden ve ruh sağlığının bozulup bozulmadığı tespiti için somut olaya göre sağlık raporu alınır.
*Varsa davaya ilişkin tanıklar dinlenir,deliler incelenir.
Yukarıdaki durumlara göre bir kanaate varılır ve karar incelenip temyiz edilmezse infaz olunur.Yani fail cezaya çarptırılır.
Mağdur çocuksa müdafi atanması zorunludur aynı durum fail çocuksa da geçerlidir.Baro atamayı ücretsiz yapar.
- BENİM DÜŞÜNCELERİME GELİNCE
Dinlemek,okumak yazmak hepsi ama hepsi ayrı zordu.Seminer üzerinden 1 haftadan fazla geçmesine rağmen ancak yazabildim.İşin psikolojik boyutuna gelince olayın özü şu;sevgi dolu ve vicdanlı insanlar yetiştirirsek her şey çözülecek.Ayrıca Yapan kişilerin sosyoekonomik durumları fazlasıyla değişken.Unutmayalım ki çoğu zaman failde bir çocuk olabiliyor.
Avukatlarımızın anlattığına göre 13 yaşında bir erkek çocuğu 10 yaşındaki bir erkek çocuğuna anal yoldan tecavüz etmek sureti ile cinsel istismarda bulunmuş.Şimdi burada hangisi suçlu?Fail çocuğun ailesi diğer çocuk kendini korusaydı demiş.İşte böyle ilgisiz,sevgisiz insanlar yüzünden dünya daha kötü.Çocuklarımıza kötülük olduğunu öğretelim onları gözleri açık bir şekilde yetiştirelim ama;dünyayı zindan etmeden,kendimizi kahretmeden yapalım bunu...Şüphesiz ki kendi sınırlarını bilmesi başkalarını sınırlarına da saygı göstermesi bir çok şey için yeterli..
Bunun yanında sen ne kadar iyi olursan ol dışarıda kötü insanlar var ve biz evlatlarımızı korumak zorundayız.Avukatlarımızla da konuştuk,kanun koyucu bu konuda olayı tam olarak anlamdırmak için titiz olmalı ve her iki tarafın da haklarını gözetmeli fakat yasalarımızdaki boşluklar maalesef ki çoğu zaman hukuk insanlarının bile elini kolunu bağlamakta.
Dilerim çocuklarımız ömür boyu böyle bir şey yapmaz ve dilerim ki çocuklarımız ömür boyu böyle bir şey yaşamaz.En önemlisi benim çocuğum yapmaz ya da benim çocuğumun asla başına gelmez dememek.Şüphelerimiz olduğu an yargıya başvurmak aşırı önem arz ediyor çünkü; deliller ne kadar taze ise cezai durumdaki arttırıma o kadar katkısı oluyor.
Ve şu çok önemli ki bu insanın yaşayabileceği ,ömür boyu izler bırakan en kötü travmalardan biri lütfen dini bahane göstererek çocuklarımızın hayatına sirayet edecek bu konuyu başkalarından öğrenmelerine sebep olmayalım şüphesiz ki bunu dini yoldan güzellikle anlatacak bir çok kaynak vardır.Unutmayın çocuğunuzun size güvenmesi için onun her ne olursa olsun yanında olduğunuzu gösterin ve onu çeşitli tabular yüzünden yalnızlığa itmeyin...
YÜCE RABBİM HEPİMİZİN EVLATLARINI KORUSUN..
canım tatıldeydım katılmayı cok ısterdım aaammmaa sızın bu faall hallrınız oyle guzel kı...sevgıler
YanıtlaSilYararli bilgilerin icin cok tesekkur ederim.askim kapismak a ait terzi kitabini tavsiye ederi. Blogumda anlatmistim... Cinsel tacize ugrayan bir cocugun hayatini anlatan gercek bir hikaye...
YanıtlaSilçok güzel bir yazı olmuş. elinize sağlık
YanıtlaSilblogumda bu hafta link paylaşımda cinsel istismar konusu paylaşılıyor. Bu yazınız da paylaşmak isterseniz bekleriz sevgiler